İlk ve Acil Yardım Programı
|
Bu program ile hastane öncesi acil müdahale hizmetlerini profesyonelce verip, ardından hasta ve yaralıların esas tedavisi yapılıncaya kadar geçen süre içerisinde gerekli merkezlere uygun koşullar ile taşınmasını ve yaşam kurtarıcı ve sakat kalmayı önleyici tıbbi müdahale olanakları sağlayabilecek yardımcı sağlık personeli yetiştirilmektedir.
Programın Amacı
Bu programın amacı bedence sağlıklı ve güçlü, çabuk ve doğru karar verebilen, dikkatli, sorumluluk duygusu güçlü, başkaları ile iyi iletişim kurabilen, hastanın durumunu ve çevresini inceleyerek, yakınlarından bilgi alarak sorununu belirleyen, durumuna göre hastaya ilk yardım tekniklerini uygulayan, hastanın güvenli bir biçimde ambulansa yerleştirilmesi için gerektiğinde polis veya itfaiyenin yardımını sağlayan, yolda hastaya acil bakım hizmeti veren, hastayı bir sağlık kuruluşuna teslim eden, oradaki ilgililere hastanın durumu hakkında bilgi veren, hastanelerin acil servis bölümünde ilk yardım görevi yapan tekniker yetiştirmektir.
Görev, Yetki ve Sorumlulukları
İlk ve acil yardım teknikerleri, acil sağlık hizmetlerinde acil tıbbi yardım ve bakım ile sınırlı kalmak kaydıyla, bakanlıkça belirlenen sertifikalı eğitim programlarını tanımlamak suretiyle hastaya müdahale ve bu hususta lazım gelen iş ve eylemleri yapabilirler. Hastanın durumunu ve çevresini inceleyerek, yakınlarından bilgi alarak sorununu belirler. Durumuna göre hastaya ilk yardım tekniklerini uygular. Hastanın güvenli bir biçimde ambulansa yerleştirilmesi için gerektiğinde polis veya itfaiyenin yardımını sağlar, gereğini yapar, Yolda hastaya acil bakım hizmeti verir, Hastayı bir sağlık kuruluşuna teslim eder, oradaki ilgililere hastanın durumu hakkında bilgi verir, Hastanelerin acil servis bölümünde ilk yardım görevi yapar.
Mezunların Kazandıkları Unvan Ve Yaptıkları İşler
Programdan mezun olanlar ön lisans diploması alarak "İlk ve acil yardım teknikeri" unvanını alırlar ve hastanelerin acil servislerinde, 112 merkez ve istasyonlarında, ambulans hizmetlerinde çalışabilirler. İlk ve acil yardım teknikeri çalışma ortamı çok çeşitlidir.
- Periferik venöz ve introsseoz girişim yapmak
- Hastaneye ulaşıncaya kadar kabul edilen acil ilaçları ve sıvıları kullanmak
- Oksijen uygulaması yapmak
- İleri hava yolu uygulamaları yapmak
- İleri kardiyak yaşam desteği ve ileri travma yaşam desteği yapmak
- Uygun taşıma tekniklerini bilmek ve uygulamak
- Kırık, çıkık ve burkulmalarda stabilizasyonu sağlamak
- Yara kapatma ve basit kanama kontrolü yapmak
- Acil doğum eylemine yardımcı olmak
- Görevinin tüm aşamalarında haberleşme ağını doğru ve hızlı bir şekilde kullanmak
- Ambulansı, teknik, tıbbi araç gereç ve malzeme yönünden kullanıma hazır tutmak
- Görevi ile ilgili yazışma, raporlama, dosyalama, arşiv ve istatistiki çalışmaları yapmak
Çalışma Ortamı, Koşulları, Alanları ve İş Bulma Olanakları
Kaza ve yangın yerlerine gittiğinde tehlike ile karşılaşabilir. Ambulans ve acil bakım teknikeri görevini yaparken polis, jandarma ve itfaiye gibi ekip mensuplarıyla, hasta yakınlarıyla ve diğer sağlık personeli ile iletişim halindedir. İlk ve acil yardım teknikerleri, üniversite ve devlet hastanelerinin, özel sağlık kuruluşlarının ambulans servisleri ve işyeri acil yardım ünitelerinde çalışırlar. Mesleki eğitimin az sayıda üniversitede verilmesi ve öğrenci kontenjanlarının düşük olması nedeniyle mezun olan öğrenciler iş bulma konusunda zorlanmamaktadır. Kazalar sonrası ilk yardım, kurtarma ve taşıma hizmetlerindeki yetersizlik nedeniyle meydana gelen can kaybı ve sakatlıklar göz önüne alındığında İlk ve acil yardım teknikerlerinin önemi daha iyi anlaşılmaktadır. İlk ve acil yardım teknikerleri, acil yardım ve hasta nakil ambulanslarında sağlık personeli, komuta kontrol merkezlerinde çağrı karşılama personeli olarak ve hastane acil servislerinde sağlık personeli olarak çalışırlar.
Eğitimin Süresi ve İçeriği
İlk ve acil yardım teknikerliği eğitimi, ön lisans düzeyinde 2 (iki) yıldır. Eğitim teorik ve pratik olarak sürdürülür. Yaz stajı ilk yılın sonunda yapılacaktır. Stajlar hastane ve sağlık kurumlarında yapılır. İlk ve acil yardım teknikerliği programında eğitim süresi içerisinde öğrenciler; acil yardım ve kurtarma çalışmaları, acil hasta bakımı, hasta bakım ilkeleri, kanama kontrolü, damar yolu açma ve bazı temel ilaç uygulamaları konularında eğitim görürler. Ayrıca meslekleri ile ilgili olarak beden ve vücut gelişimi, yangın ve yangın güvenliği, kurtarma, ekipman kullanımı, davranış bilimleri alanlarında da eğitilmektedirler. Öğrenciler beden eğitimi ve vücut geliştirme, acil hasta bakımı, acil yardım ve kurtarma çalışmaları, ambulans servisi eğitimi gibi dersleri teorik ve pratik olarak alırlar. Ayrıca davranış bilimleri, anatomi, fizyoloji gibi derslerle genel kültür derslerini alırlar. Öğrenciler temel İngilizce eğitimi alırlar. Öğrenciler, tıbbi etik ve deontolojik kurallara sıkı sıkıya bağlı, hasta haklarına saygılı her an her şartta verilen görevi yerine getirebilecek ruhsal ve fiziksel yapıya sahip kişiler olarak yetiştirilmektedir. Öğrenciler 30 iş günü olan yaz stajlarını hastane acil servislerinde ve 112 ambulans istasyonlarında yapmaktadırlar. Programda yer alan mesleki uygulama ve stajların tümünü tamamlayarak Sağlık Teknikeri Unvanı ile mezun öğrenciler; hastane öncesi acil bakım hizmetlerinde ve tüm acil servislerde çalışabilirler. Öğrencilerin, Sağlık Bakanlığınca yapılan düzenlemelere uygun aşağıda belirtilen yeterliliklere sahip olarak mezun olmaları hedeflenmektedir;
- Sağlık sistemini tanımak
- İş organizasyonu yapmak
- Liderlik yapabilmek
- Kimyasal, Biyolojik, Radyoaktif ve Nükleer (KBRN) durumlarda acil bakım uygulamak
- Hasta veya yaralıyı değerlendirmek
- Yaşam desteği sağlamak
- Acil hastalıklarda acil bakım uygulamak
- Travmalarda acil bakım uygulamak
- Çevresel acillerde bakım uygulamak
- Hasta veya yaralıya tedavi uygulamak
- Hasta veya yaralının ihtiyaçlarını karşılamak
- Hasta ve yaralı naklini sağlamak
- Afetlerde acil bakım uygulamak
- İnsan vücudunu yapısal ve fonksiyonel olarak değerlendirebilmek
- Ambulans kullanmak
- Spor yapmak
- Yangınla mücadele etmek
- Suda kurtarma yapabilmek
Meslekte İlerleme
İlk ve acil yardım teknikerliği ön lisans programını başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş sınavında başarılı oldukları takdirde Sağlık Eğitimi, Sağlık Memurluğu, Hemşirelik, Hemşirelik ve Sağlık Hizmetleri lisans programına dikey geçiş yapabilirler. Mezunlar ayrıca Meslek Yüksekokulları ve Açık Öğretim Önlisans Mezunlarının Lisans öğrenimine Devamları Hakkında Yönetmelik hükümlerinden yararlanarak alanlarında kontenjan açıldığı takdirde Dikey Geçiş Sınavı (DGS) ile lisans programlarına kayıt hakkı kazanabilirler.
Fırat Üniversitesi Kovancılar MYO İlk ve Acil Yardım Programı
Bu programın hazırlanmasında YÖK raporu temel alınarak, ISCED 97 alan adları ve İKMEP kapsamında hazırlanan modül programları esas alınmıştır.
Ders Listesi
DERS LİSTESİ
Yarı Yıl |
Ders Kodu |
Dersin Adı |
Haftalık Ders Saati |
Ders |
Z/S |
AKTS |
|
T |
U |
||||||
1. YARIYIL |
AİT 101 |
ATATÜRK İLKE VE INKILAP TARİHİ |
2 |
0 |
2 |
Z |
2 |
TRD109 |
TÜRK DİLİ I |
2 |
0 |
2 |
Z |
2 |
|
YDİ 107 |
YABANCI DİL I |
2 |
0 |
2 |
Z |
2 |
|
KAY 111 |
FİZYOLOJİ |
3 |
0 |
3 |
Z |
4 |
|
KAY 115 |
ACİL HASTA BAKIMI I |
4 |
2 |
5 |
Z |
8 |
|
KAY 113 |
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ I |
2 |
0 |
2 |
Z |
4 |
|
KAY 121 |
TIBBİ TERMİNOLOJİ |
2 |
0 |
2 |
Z |
2 |
|
KAY 117 |
İLK YARDIM |
2 |
2 |
3 |
Z |
6 |
|
|
|
|
19 |
4 |
21 |
|
30 |
2. YARIYIL |
AİT 102 |
ATATÜRK İLKE VE INKILAP TARİHİ II |
2 |
0 |
2 |
Z |
2 |
TRD110 |
TÜRK DİLİ II |
2 |
0 |
2 |
Z |
2 |
|
YDİ 108 |
YABANCI DİL II |
2 |
0 |
2 |
Z |
2 |
|
KAY 102 |
ACİL HASTA BAKIMI II |
4 |
2 |
5 |
Z |
6 |
|
KAY 112 |
ACİL SAĞLIK HİZMETLERİ II |
3 |
0 |
3 |
Z |
6 |
|
KAY 106 |
AMBULANS SERVİS EĞİTİMİ |
2 |
2 |
3 |
Z |
5 |
|
KAY 110 |
ANATOMİ |
3 |
0 |
3 |
Z |
3 |
|
|
KAY 114 |
BEDEN EĞİTİMİ VE VUCUT GELİŞTİRME |
0 |
3 |
2 |
Z |
3 |
|
KİYP116 |
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ |
2 |
0 |
2 |
Z |
2 |
|
|
|
20 |
7 |
24 |
|
31 |
3. YARIYIL |
KAY 201 |
ACİL HASTA BAKIMI III |
4 |
2 |
5 |
Z |
6 |
KAY 203 |
RESÜSİTASYON |
2 |
2 |
3 |
Z |
5 |
|
KAY 205 |
FARMAKOLOJİ |
3 |
0 |
3 |
Z |
3 |
|
KAY 221 |
MESLEKİ UYGULAMA I |
0 |
16 |
8 |
Z |
8 |
|
KAY 223 |
STAJ DEĞERLENDİRME |
0 |
2 |
1 |
Z |
6 |
|
|
|
SEÇMELİ DERS |
2 |
0 |
2 |
S |
2 |
|
|
|
11 |
22 |
22 |
|
30 |
SEÇMELİ DERSLER |
|||||||
|
KAY 211 |
SAĞLIK HUKUKU |
2 |
0 |
2 |
S |
2 |
KAY 213 |
AFET YÖNETİMİ |
2 |
0 |
2 |
S |
2 |
|
KAY 215 |
İLETİŞİM BECERİLERİ |
2 |
0 |
2 |
S |
2 |
|
KAY 217 |
BİLGİSAYAR İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ |
2 |
0 |
2 |
S |
2 |
|
KAY 219 |
SAĞLIK HİZMETLERİ YÖNETİMİ |
2 |
0 |
2 |
S |
2 |
|
KİYP 219 |
TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ |
2 |
0 |
2 |
S |
2 |
|
KİYP 236 |
İŞARET DİLİ |
2 |
0 |
2 |
S |
2 |
|
NOT: SEÇMELİ DERSLERDEN TEK DERS 2 AKTS SEÇMEK ZORUNLUDUR. |
|||||||
4. YARIYIL |
KAY 224 |
MESLEKİ UYGULAMA II |
0 |
16 |
8 |
Z |
16 |
KAY 222 |
ACİL HASTA BAKIMI IV |
3 |
0 |
3 |
Z |
4 |
|
|
KAY 226 |
VAKA YÖNETİMİ |
3 |
0 |
3 |
Z |
4 |
|
KAY 220 |
TRAVMA |
3 |
0 |
3 |
Z |
4 |
|
|
SEÇMELİ DERS |
2 |
0 |
2 |
S |
2 |
|
|
|
11 |
16 |
19 |
|
30 |
SEÇMELİ DERSLER |
|||||||
|
KAY 206 |
HALK SAĞLIĞI |
2 |
0 |
2 |
S |
2 |
KAY 208 |
ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ |
2 |
0 |
2 |
S |
2 |
|
KAY 210 |
SAĞLIK HİZMETLERİNDE HALKLA İLİŞKİLER |
2 |
0 |
2 |
S |
2 |
|
KAY 212 |
MESLEKİ ETİK |
2 |
0 |
2 |
S |
2 |
|
KAY 214 |
SAĞLIK PSİKOLOJİSİ |
2 |
0 |
2 |
S |
2 |
|
KAY 216 |
MESLEKİ İNGİLİZCE |
2 |
0 |
2 |
S |
2 |
|
NOT: SEÇMELİ DERSLERDEN TEK DERS 2 AKTS SEÇMEK ZORUNLUDUR. |